سبک‌شناسی لایه آوایی و واژگانی خطبه 221 نهج البلاغه

Authors

Abstract:

سبک‌شناسی لایه‌ای، یکی از شیوه‌های بررسی آثار ادبی به‌شمار می‌رود. در این روش متن به لایه‌هایی تقسیم شده، با بررسی لایه‌های آن، به مطالعه و بررسی متن پرداخته می‌شود. آواها و واژه‌های به‌کار گرفته شده در یک متن از لایه‌های مهم در فصاحت و شیوایی آن به‌شمار می‌رود. نهج البلاغه دارای سبک ادبی و کلامی شیوا و بلیغ است که واکاوی و بررسی لایه‌های سبکی موجود در این کتاب ارزشمند می‌تواند از مفاهیم والا و نهفته و زیبایی‌های موجود در آن پرده بردارد. خطبۀ 221 نهج البلاغه با محوریت اخلاقی به بیان برحذر داشتن  از غفلت، شرح حال گذشتگان، احوال مردگان و عبرت از آنان می‌پردازد. مقالۀ حاضر به بررسی دو لایۀ آوایی و واژگانی به شیوه توصیفی ـ تحلیلی در خطبۀ مذکور پرداخته است. موسیقی و آهنگ ناشی از تکرار آواها و سجع و جناس موجود در خطبه در لایۀ آوایی بر زیبایی محتوایی متن افزوده است و استفاده از واژه‌های مترادف و متضاد و تلفیقی از واژگان انتزاعی و عینی هم‌سو با مضامین خطبه و همچنین بسامد بالای جمع مکسّر کثرت، از ویژگی‌های بارز در لایۀ واژگانی است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سبک شناسی لایه ای در «خطبه 27» نهج البلاغه

سبک­شناسی علم مطالعه­ی رفتارهای زبانی افراد است. سخنگویان زبان بنابر موقعیت­های مختلف زمانی، مکانی، سن، جنسیت و... گونه­های مختلفی از گفتار و یا نوشتار را به کار می­برند. یک متن ادبی، سبک و ساختاری متفاوت از سبکِ یک متن عادی و یا علمی دارد. سبک­شناسی لایه­ای با رویکرد تحلیل ادبی، متن را در پنج لایه­ی آوایی، بلاغی، نحوی، واژگانی و ایدئولوژیک بررسی می­کند و پس از تبیین هر یک از این عناصر پنج­گانه ...

full text

سبک شناسی لایه ای در «خطبه ۲۷» نهج البلاغه

سبک­شناسی علم مطالعه­ی رفتارهای زبانی افراد است. سخنگویان زبان بنابر موقعیت­های مختلف زمانی، مکانی، سن، جنسیت و... گونه­های مختلفی از گفتار و یا نوشتار را به کار می­برند. یک متن ادبی، سبک و ساختاری متفاوت از سبکِ یک متن عادی و یا علمی دارد. سبک­شناسی لایه­ای با رویکرد تحلیل ادبی، متن را در پنج لایه­ی آوایی، بلاغی، نحوی، واژگانی و ایدئولوژیک بررسی می­کند و پس از تبیین هر یک از این عناصر پنج­گانه ...

full text

اصول و موازین شورانگیزی در خطبه جهاد نهج البلاغه

ازجمله خطبه­های بلیغ و فصیح امام علی(ع) در نهج­البلاغه، خطبه­ 28 معروف به خطبه جهاد است. این خطبه تاکنون از ابعاد مختلف مورد بررسی پژوهشگران قرار گرفته ­است. با توجه به اینکه این خطبه با هدفِ واداشتن مردم به جهاد در راه خدا ایراد شده است، یکی از ابعاد مورد توجه در آن، عناصری است که حضرت در راستای ایجاد شور در مردم برای ترغیب آنها به شرکت در جهاد به­کار برده ­است. کیفیت حرکت‌آفرینی و ترغیب مردم ب...

full text

بررسی تصویر استعاری دنیا در خطبه های نهج البلاغه

امام علی (ع) در فصاحت و بلاغت بی مانند و در خطابه و سخنوری سر آمد است، سحنان زیبا و پرمحتوا و آموزنده او از روزگار زندگی پر بارزش، مورد توجه ادیبان و سخن شناسان و بزرگان علم وادب بوده است. نهج البلاغه با محتوای غنی و تصویر های زیبا و نغمه دلنشین، از همان آغاز توجه بسیاری از بزرگان دانش زیبا شناسی و هنر سخنوری را به خود جلب کرده است. دنیا یکی از موضوعات اصلی و محوری نهج البلاغه است که امام (ع) د...

full text

تصویر پردازی زنده در خطبه های نهج البلاغه

تصویرسازی رکن مهم زیبایی اثر ادبی، است. هراندازه تصاویر، پویاترباشد، متن ادبی ارزشمندتر می­شود؛ زیرا آن را ملموس و محسوس می­نماید. خطبه­های امام علی (ع) از نظر مقام ادبی جایگاهی والا دارد. این خطبه­ها سرشار از تصاویر ادبی زنده و پویاست که فضایی قابل لمس را برای مخاطبان آفریده است. امام با استفاده­ی به­جا از تشبیهات حسی، استعارات قوی، رنگ­ سازگار با فضای وصف شده، اصوات هماهنگ با معن...

full text

بررسی زیباییشناسی عناصر ادبی خطبه 224 نهج البلاغه

بیشتر ناقدان ادبی عناصر ادبیات را معنا، عاطفه، صور خیال و اسلوب می­دانند نقد فنی یا زیبایی­شناسی نیز متن ادبی را بر پایه­ی چهار عنصر مذکور مورد بررسی قرار می­دهد این نوع نقد به بررسی متون ادبی براساس اصول هنری می­پردازد و در این فرآیند از به کارگیری ابزارهای خارجی مانند تاریخ، روانشناسی، جامعه شناسی و ... اجتناب می­ورزد و زیبایی­شناسی با آنکه علم نوپایی نیست به حد کافی از نظام برخوردار نشده است...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 16  issue 1

pages  65- 82

publication date 2017-04-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023